Comissão da Função Pública

Komisáriu Portofóliu Forsa Traballu Komisaun Funsaun Públika, José Telo Soares Cristovão hateten, problema ida ne’e la’ós foin hahú, hanesan hatene iha tinan rua ba kotuk, KFP lakohi interfere servisu ME nian.

“Hakarak hatete de’it servisu kontratadu AAP natureza ne’e iha kontratu fulan neen no bele estende ba fulan neen. Fulan neen ne’e karik ministériu propoin entaun kontinua, mais sei la propoin entaun labele. Agora ministériu mai ona ho politikal ho Bolsa Kandidatu sei mak iha ona AAP ho avaliasaun dezempeñu 2021 2022 no 2023 ne’e engresu hotu ona, ne’e hotu-hotu tama ona engresu espesial ne’ebé husi kontratu ida dehan tinan 10 ka 20 ba kotuk ne’e ba hotu engresu espesial. 5009 ne’e ba hotu ona rejime espesial ou rejime karreira dosente grau C tuir Dekretu Lei 31/2023 nian hatete,”

hateten Komisáriu KFP, iha segunda-feira 16 Juñu 2025.

Portavóz eis manorin kontratadu tinan 2023 Agostinho Pinto, husu KFP atu esklarese, ami-nia estatutu ne’e, ajente ne’e ilegál ka legál, tanba se laiha karta formál ruma, ba futuru Governu ne’ebé mak mai bele hatun no hasa’e. Tanba ne’e, ami nafatin husu KFP ninia responsbilidade ba ami katak sira ne’e ajente legál ka ilegál, tanba sistema ne’e inativu ona.

“Tuir dekretu lei estatutu kareira dosente Ministériu Edukasaun nian, ajente ne’ebé mak iha tinan 2023 la presiza tuir teste, tanba iha ona ingresu espesiál presiza de’it mak atu halo avaliasaun dezempeñu, tanba lei funsionáriu públiku iha rua de’it, funsionáriu permanente no ajente. Se teste espesiál tanba sa mak sei halo tan selesaun dokumentu, sira ne’ebé ho lisensiatura na’in 38 lakon tan fali, ida-ne’e ami sente katak la justu nafatin iha diskriminasaun, tanba ne’e ha’u husu ekipa de juri atu suspende lai teste ida ne’e tanba ha’u iha ona akordu ho portavos ME,”

dehan porta voz Agostinho Pinto.

Portavóz ne’e husu sira hakarak kolabora ho ministériu eduaksaun hodi tuir prosesu polítika ne’ebé iha.

“La’ós hakarak tuir teste, maibé hanesan solusaun ida no sira hakarak oferese ba ME atu kolobora ho sira tuir polítika ne’ebe iha, maibé parte ME halo lakon fali tan maluk sira ne’ebé lisensiatura. Nune’e selesaun dokumentu ne’e ba ema ne’ebé foin mak atu tuir teste, ami iha ona sistema funsaun públika nia laran, tanba ne’e ami ezije KFP atu responsabiliza, lei Funsaun Públika ne’e vale ka-lae. Tanba bainhira atu hapara funsionariu ka ajente ida tenke simu despasu husi KFP, hapara ema ne’e razaun saida?” dehan portavóz.

Hatan ba preokupasaun hirak ne’e, Komisáriu KFP José Telo Soares Cristovão klarifika, agora ministériu mai ona ho polítika bolsa kandidatu, sé mak hakarak bolsa kandidatu, no sira ne’ebé iha kontratu ajente administrasaun ho nia avaliasaun dezempeñu 2020, 2021, 2022 iha 2023 ne’e ingresu hotu ona.

“Servisu kontratadu ajente nia natureza ne’e kontratu fulan neen no bele estende fulan neen, karik fulan neen ne’e ministériu propoin ami kontinua, se la propoin entaun labele. Ajente Administrasaun Públika nia kontratu ne’e eventuál, kada fulan neen no depende ba ministériu. Tanba ne’e, dalan hodi solusiona mak tuir teste bolsa kandidatura”,

esplika Komisáriu KFP, José Telo Soares Cristovão.

Komisáriu KFP ne’e esplika, avaliasaun bele halo para salva guarda, lei mós hatete. Uluk komisaun hasai tan deliberasaun, ema ne’ebé iha direitu ba ingresu ne’e tenke iha avaliasaun dezempeñu 2021 no 2022, sira 2023 atu sai hanesan referénsia atu aplika ba servisu seluk, tanba ida-ne’e mak tau teste espesiál ba sira.

Iha parte seluk, Prezidente Juri João Amaral informa, eis-profesor kontratadu 2023 sira tuir ona teste bolsa kandidatura ba vaga espesial nian iha Salaun Aikurus Binani KFP nian. Total kandidatu ba vaga espesial ne’e hamutuk nain 725 kompostu husi turnu haat ba kada turnu hamutuk nain 180 resin.

Prezidente juri informa, iha kandidatu sira-ne’ebé mak la konsege tuir ezame iha loron hirak liubá, iha difikuldade hodi la tuir teste no iha balun ne’ebé mak halo reklamasaun sira mak ita adia fila fali ba loron 17 Juñu 2025. Profesor sira ne’ebé presiza hamutuk 1.450 ne’ebé sei fahe ba kada grupu no kandidatu sira ne’ebé pasa ho valor 60 to’o 82. #ZdaC