Categories: Notícias

Rekursu Umanus Importante Ba Iha Desentralizasaun

08/07/2024, Prezidente Komisaun Funsaun Públika, Agostinho Letêncio de Deus  hetan entrevista husi programa eskluzivu ne’ebé organiza husi Ministériu Administrasaun Estatal kolabora ho RTTL E.P iha edifisiu KFP, Matadouro, Díli hodi ko’alia kona-ba kompeténsia KFP ba iha jestaun rekursus umanus ba desentralizasaun adminsitrativa no poder lokál.

Iha entrevista ne’e Prezidente KFP esplika, desentralisazaun poder lokal,  tuir KFP nian baze ba lei nú. 7/2009 kona-ba kriasaun Komisaun Funsaun Públika iha ne’ebá sita kompeténsia propria ba iha rekrutamentu, promosaun, nomeasaun sira no modalidade destakamentu sira ba iha funsionárius públikus ho transparansia.

Ligadu ba iha estatutu Funsaun Públika define funsionariu públiku permanente no ajente adminsitrasaun públika tantu nasionál no munisipais iha papel prinsipal ida KFP nian ba iha desentralizasaun atu asegura katak, rekursu umanus iha munisípiu ba kualidade servisu tuir kompeténsia ne’ebé mak iha no destaka ba munisípiu sira ho bem kualifikadu.

Papel Komisaun Funsaun Públika nian liga ho desentralisazaun mak atu asegura katak, funsionáriu públiku sira ne’ebé mak servisu iha munisípiu ho kualidade ne’ebé mak naton atu bele jere  servisu Administrasaun nia iha munisípiu sira.

Tuir dadus iha SIGAP KFP, númeru funsionárius ein jeral seidauk hakat ba munisípiu, to’o agora iha funsionárius por volta 37.158, husi totál ne’e maioria funsionáriu 15 mil ital iha nasionál 40%, no iha munisípiu 60%.

Prezidente KFP esplika, kuandu fahe ba kada munisípiu kiik liu, bele dehan reprezenta de’it 5% to’o 6 % kada munisípiu. Husi ne’e, kada munisípiu entre mil to’o 2 mil resin de’it, hanesan dadus forsa traballu Baucau nian 2,900 funsionárius barak liu iha setór edukasaun no setór saúde. Husi dadus ne’e balu la ativu katak, nia hela iha lisensa sein vensimentu ou lisensa estudu. Ba sira ne’ebé mak ativu ne’e  iha 2,800, husi númeru ne’e ita haree katak, maioria professores, por volta de 1,600, entaun administrasaun la to’o mil.

Prezidente KFP uza mós okaziaun ne’e katak, IV mandatu mai ho planu reforma rekursu umanus administrasaun públika, ne’ebé mak komisaun foku ba dezafiu sira ne’ebé mak durante ne’e enfrenta iha nasionál no munisípiu liga ba iha forsa traballu, ita atu hatene oinsá atu presiza funsionárius hira tuir nesesidade munisípiu ninia tuir ninia área espesialidade.

Agostinho Letêncio de Deus destaka, la iha balansu em termus forsa traballu entre munisípiu ida ho munisípiu seluk no mós nasionál,  la iha balansu entre grau, iha funsionáriu balun ne’ebé la promovidu to’o agora, maior parte husi munisípiu ninian, remunerasaun define la balansu tanba ida-idak define ninia remunerasaun sira entre saúde no edukasaun, situasaun sira ne’e hotu mak ami haree presiza hadia, nune’e mós formasaun.

Nune’e, haree ba iha tamañu forsa traballu husi nasionál no munisípiu sira ne’e importante, define tuir nesesidade instituisaun ida-idak ninian hodi bele prepara, define didiak modalidade sira atu halo servisu sira hodi bele suporta servisu ne’ebé nesesita, dehan Prezidente KFP.

Share
Tags: KFP

Recent Posts

KFP Aprezenta Ezekusaun 2025 To’o Dezembru 92 Pursentu no Alokasaun OGE 2026 $3,088,479.00 

Komisaun Funsaun Públika (KFP) audiensia ho Komisaun A ne’ebé haree ba asuntu konstitusionais no justisa…

2 dias ago

Ekipa Konjunta Vizita Ba Servisus Atendimentu EDTL, Sentru Saúde Ataúro no Eskuadra Polísia

Ataúro – Provedor Provedoria Direitus Umanus no Justisa (PDHJ), Komisáriu KFP ba portfóliu Disiplinár, Adjuntu…

3 dias ago

Ekipa Kuadrilateral Kontinua Disemina Informasaun ba Autoridade Ataúro

Ataúro, Ekipa kuadrilateral kompostu husi Provedoria Direitus Umanus no Justisa (PDHJ), Komisaun Funsaun Públika (KFP),…

4 dias ago

ELTAA Inisia Kursu Inglês ba Kargus sira iha Pilar Ekonomia

English Language Training for ASEAN Accession (ELTAA) hahú ona kursu ba kargus dirijentes husi liñas…

4 dias ago

KFP Kontinua Rejista Kazu Asédiu Seksual – Tinan 2025 Rejista no Investiga Kazu 6

Relasiona ho polítika Komisaun Funsaun Públika nian ne’ebé iha kompeténsia sira ba jestaun rekursu umanus…

5 dias ago

Vizita Embaixador India Mai KFP sei Koopera iha Formasaun no Kapasitasaun ba Funsionárius Públikus

Primeira vizita Embaixador Índia ba Timor-Leste mai Komisaun Funsaun Públika hodi ko’alia kona-ba kooperasaun iha…

1 semana ago