Komemorasaun Loron Internasionál Feto ne’ebé destaka tema jerál “Promove Servisu Fatin ne’ebé Seguru, Respeitozu no Livre hosi Asédiu”, ezije atensaun no kooperasaun instituisaun hotu nian, tantu públika no privada, no individual no mós koletivamente, dehan Komisaria Portefoliu Dezenvolvimentu Kareira Espesiais, Anita Tavares Ribeiro de Jesus nia diskursu perante seminariu sensibilizasaun kona-ba prevensaun asédiu seksual iha servisu fatin” ne’ebé organiza husi Ministeriu Edukasaun, iha Suai Room Timor Plaza, Dili tersa-feira, (11/03/2025).
Komisaria Anita Tavares Ribeiro de Jesus lori KFP nia naran manifesta katak, luta ba prevensaun no kombate kontra prátika asédiu sai mós prioridade ida KFP hola providénsia liu hosi hamosu polítika no prosedimentu legál sira, ne’ebé aplika iha instituisaun públika hotu, hodi asegura funsionamentu Administrasaun Públika ida, ne’ebé livre hosi prátika sira natureza asédiu seksuál, atu nune’e labele konstitui barreira ba efetividade no funsionamentu Administrasaun Públika nian.
Komisaria KFP ne’e mós konxiente katak, polítika no prosedimentu legál sira, konstitui elementu estratéjiku, ne’ebé presiza hamosu no promove, melhora nafatin. Ezisténsia instrumentu sira sei la posível atu responde hodi prevene no kombate prátika asédiu, iha kontestu instituisaun públika Estadu nian, aspetu importante ida mak “Boa Vontade” hosi parte hotu-hotu nian nudar dirijenti tantu individual no koletivamente.

“Boa Vontande” nu’udar elementu importante ida atu evita ita-nia aan hosi prátika sira ho natureza asédiu seksuál no dever atu komunika ba entidade relevante, hodi bele ezije responsabilidade ema sira ne’ebé hamosu asaun ligadu ho asédiu. Rekoñese katak, kada tinan KFP rejista irregularidade dixiplinár mais de uma centena de casos, no entantu, persentajen kazu ligadu ho asédiu seksuál KFP regista numeru barak liu huis Ministerio Edukasaun kompara ho ministerio sira seluk. Iha kazu sira ne’ebé KFP rejista kada tinan liga ho asédiu dezafiu parte hotu-hotu atu atu komunika ho parte relevante atu hamutuk halo prevensaun no kombate prátika asédiu iha Timor Leste liuhosi asaun téknika sira, nune’e mós introdus polítika ho karáter inovativu no melhoramentu ba polítika no prosedimentu sira neébe iha hodi reforsa luta ba prevensaun no kombate kualkér prátika asédiu iha kontestu Administrasaun Públika, dehan Komisaria.
Enkuantu Sekretaria Ezekutiva, Maria da Costa Oliveira sai panelista iha semináriu ne’e hodi ko’alia liu kona-ba prosedimentu sira ne’ebé parte husi papel KFP nia ba prevensaun kazu asédiu maka orientasaun no 12/2017 no deliberasaun no.25/KFP 2017 hodi produz manual no brosura hodi halo diseminasaun hahú husi Munisípiu too postu administrativu ba entidade oi oin inklui prosedimentu sira bainhira kazu asédiu akontese.
Durante diskusaun panelista no partisipantes sira diskute klean kona-ba kazu asédiu mosu no oinsá hamutuk halo prevensaun iha futuru oin mai.
Partisipa iha semináriu sensibilizasaun kona-ba prevensaun asédiu seksual iha servisu fatin” dirijenti husi liñas Ministeriais inklui parseiru dezenvolvimentu.



