GRAU B-A
Ancelmo de Jesus Bere, PNDS Munisípiu Likisa: Iha teste ne’e ha’u hetan pontuasaun 217, ha’u sente kontente, tanba tuir teste ba dala tolu foin primeira vez hetan pontuasaun ne’ebé di’ak no sente orgullu ho ha’u nia esforsu rasik to’o hetan rezultadu ne’e. Liga ho preparasaun ba promosaun ne’e, iha perguntas difisil mais ita tenke esforsu atu cek, kontrola fila fali atu haree fila fali perguntas sira ne’e. Mensajen ba maluk funsionáriu sira, husu nafatin kolega sira li-liu ba grau B sira, labele para ho ida ne’e, labele patah semangat ho nilai ne’ebé mak sai, ita bele esforsu nafatin hodi bele atinji ita nia mehi ne’ebé tuir ita nia hakarak.
GRAU C-B:
Inacia Quiteria Freitas, MOP Díli: materia jeral balu difisil, iha mós balu fasil tuir nivel ka grau ne’ebé mak iha. Ne’ebé partisipante sira presiza atu prepara ann di’ak liu tan, estauda di’ak liu tan atu nune’e futuru mai bele passa. Ba ha’u difikuldade maka, presiza estuda di’ak liu tan, profunda di’ak liu tan kona-ba materia sira jerais, lingua portuguesa nune’e mós lingua tetum. Kona-ba ba lingua portuguesa difisil liu tanba, testu ne’e ita atu kompreensaun ne’e ho portugues ba nivel ass sira nian, ida fali mós kona-ba tempu oinsá ita atu prepara, foin hanoin hela, tempu mós la’o dadaun ona no rekomenda karik ba oin bele aumenta tan tempu.
Hugo Mario Freitas, PNDS munisípiu Baucau: teste promosaun ne’e iha difikuldade duni tanba, tinan ba periodu ida ne’e ha’u tuir ba dala 4 ona. Primeiru, segundu, terseiru nafatin, fila ba ita nia analiza de’it. Maibé ba ha’u la difisil liu, la fasil liu, faze ne’ebé ke ami hasoru hela iha terenu kuaze atu tinan 10 ona ne’ebé ida ne’e halai liu ba área Funsaun Públika nian. Ami nia área ne’e labele dehan difisil, labele dehan la difisil, la difisil signifika ita foti ann, difisil signifika, baruk ten, ne’ebé ba ha’u normal. Ha’u fiar katak, persentajen 10% ba kada grau, agora konforme valor ne’ebé mak iha, la’ós di’ak liu no at liu, tanba valor barak tun maibé ha’u iha peningkatan. Ne’ebé ha’u optimista agora bele liu, se enkuantu aban ka bainrua termina ona teste ba grau ne’e mak foin hatene. Semoga ha’u mós bele iha laran, tanba ha’u garante ha’u nia valor ne’ebé iha, ha’u la merasa triste se ha’u la liu, ida ne’e hanesan kesempatan yang tertunda se ha’u la liu.
Jaime da Costa Xavier, Munisípiu Manufahi: ha’u mai tuir teste husi grau C ba B, parte primeiru kontenti tebes ho programa ida ne’e atu dehan, bele kapasita funsionáriu Timor laran tomak nia koñesimentu liga liu ba lei ne’ebé vigora. Iha ita nia rain liga liu ba lei jestaun finanseira soke iha sistema balu, ita iha tempu ne’ebé mak limitadu, depois iha teste ne’e mak ita haree barak liu halo ita konfuzaun lee kleur, depois tempu mós duni hela, entaun fila fali ita nia ann depende husi ema interese. Prosesu teste ne’e benefisiu boot tebes, nu’udar funsionáriu servidor Estadu benefisiu boot tebes, senti kontenti tanba hanesan motiva funsionáriu sira atu kaderniza sira ann ba futuru. No ba difikuldade ne’ebé ha’u hasoru durante teste ne’e liga liu ba oras, depois iha testu balu ne’ebé mak naruk tebes entaun halo ita lee ida ne’e difikulta tebes ita, tanba haree mós ba oras la’o daudaun. Karik rekomenda ba Komisaun, se bele reduz testu ou aumenta oras deit.
Camila Fatima Exposto, MTCI: Realidade tuir teste ita monu liu iha lingua portugues, tetum di’ak ita la komprende kondisaun no situasaun ne’e mak lingua ita uza iha teste ne’e, no teste iha diferente kada tinan mai la hanesan ona. Rekomendasaun ba Komisaun, se bele materia sira ne’ebé ami ezame ona ba dala 3 ne’e fahe fali ba ami ka bele Komisaun kopia fó fali ba ami atu nune’e ami bele hatene prensementu ne’ebé ami halo, ida ne’ebé mak sala no ida ne’ebé mak loos, atu nune’e ba oin ami prepara estuda fali materia foun sira seluk. Tanba perguntas mai ne’e balu repete no balu foun. No bele fó mós formasaun lingua ba ami atu nune’e labele prejudika ami wainhira tuir teste ami hatene netik, tanba durante ne’e ami la hetan formasaun iha lingua tetum tantu portugues.
Aniceto de Carvalho, IADE-MCAE: promosaun ne’ebé ami tuir daudaun ba dala haat ona, difikuldade mak hasoru, limitasaun oras, komisaun organizadora halo barullu, ami la fokus no la organiza ho di’ak, tur rabat malu demais prosesu ami hasoru di’ak maibé difikulta. Ba sira foun hakat liu fali ami ne’ebé servisu tinan barak, se bele halo avaliasaun, tanba materia sira ne’e la tuir ami nia área, materia mai oinseluk, mai husu fali servisu aprovisionamentu, no materia seluk fali. Perguntas ne’ebé mak iha tinan-tinan ami tuir iha mudansa, parte balun la iha relasaun ho ami nia servisu, maske materia baziku so que ami labele hatene too ne’ebá, tanba ami nia servisu haree liu ba promosaun ba emprezariu sira, negosiu ninian, no halo peskiza. Ha’u esforsu oinsá se lor-loron mak ami servisu, nune’e husu ba KFP atu halo konsolidasaun ba ami nia servisu sira, se lae ami mak nune’e hela de’it. Rekomenda, aumenta oras ba ezame, materia se bele haree didiak ida ne’ebé mak importante, se bele konsolidasaun lei Funsaun Públika mós importante tebes.
Daniel dos Reis, Administrasaun Postu Fatumea, munisípiu Covalima: ligadu ho teste ida agora ne’e ita senti di’ak, tanba teste uza sistema elektrónika, depois ida online ne’e buat ida familiarizmu ka nepotizmu la iha no ida ne’e mós la iha, senti ba buat ida servisu onestu no transparansia. Ba sistema elektronika ha’u senti ida ne’e di’ak liu, ha’u rekomenda ba Komisaun, se bele tinan oin ami halo teste iha ami nia munisípiu de’it, liu husi online, tanba ami balu servisu fatin dook, postu tun mai munisípiu depois kontinua mai iha nasional ne’e ita senti dook.
GRAU D-C:
Teresa Doutel Sarmento, Ministériu Interior, DNSPP: iha promosaun ne’e tinan-tinan ami tuir maibé la liu nafatin, karik liu ami agradese tebes, tanba ami mós servisu tinan barak ona mak tuir promosaun mai lakon hela de’it. Se bele karik muda oituan sistema ne’e, tanba ami la’ós eskola oan atu husu buat ne’ebé sai husi ami nia servisu, loloos ne’e sira husu buat ne’ebé liga ho ami nia servisu. Agora ba husu fali gramatíka, sinonimus, antónimus, ami la’ós eskola oan. Ami husu atu hadia sistema ne’e, se bele tuir Indonézia nian hasa’e de’it ami ona, tanba ami mós idade ona, no ami la’ós eskola oan, se bele hadia.
Clementino Bere, MAE: Ami tuir promosaun ba dala haat ona maibé ami la liu hela de’it, tanba materia kona-ba tetum ho lingua portugues mak susar, tanba ninia redasaun barak demais, kuandu ami lee demais la tama ulun ne’ebé ami lee tama ami nia laran ami hili de’it ona. Ladun analiza barak, tanba materia barak liu. Karik liu agradese no la liu mós ami sente di’ak hela, ba oin ami baruk ona tuir, husik ba mate ho grau D.
Agostinho dos Santos Ramos, MSSI – Lautem: Hanoin promosaun di’ak atu nune’e funsionáriu hotu-hotu hato’o sira nia matenek liu husi sira nia asaun se mak manan no se mak labele manan tuir ida-idak ninia kapasidade. Ha’u hetan pontus 101,70 no pontus dokumentus 90, Ita kontente bele iha promosaun, karik ita la passa tinan tuir mai bele tuir no passa agradese tebes. Promosaun ne’e planu Governu nian ne’e implementa tuir lei ne’ebé mak iha, ne’ebé ita haree ba mak lingua mak difikulta ita, loloos fó teste tuir ami nia área ne’ebé mak iha, maibé mai teste fali área seluk ami la domina, hanesan koñesimentu jeral mak matemátika, no materia seluk ami labele, ida ne’e mak ami labele liu, maibé ba oin ita estuda di’ak liu tan atu bele passa.