KFP & Rede Feto Diskute Feto Ninia Partisipasaun Iha Vida Polítika 

Partisipasaun feto iha vida polítika sai hanesan asuntu importante iha Estadu Timor-Leste ne’ebé mak liu husi planu no orsamentu hodi implementa husi nasionál too sub nasionál sira, maske seidauk másimu.

Prezidente Konsellu Rede Feto, Zelia Fernandes liu husi nia aprezentasaun oinsá apoiu orsamentu ba kapasitasaun ba ONG fasilita sira tun ba baze halo servisu ho di’ak, knar feto sira atu atinji tarjetu ne’ebé Governu  planeia no implementa iha baze markador  igualdade  jéneru hodi bele atinge objetivu no iha balansu. Iha servisu Ministériu nian mós adekuadu tuir objetivu partes hot-hotu, inklui Ministériu Administrasaun Estatal ne’ebé ko’alia ho Vice Ministru ho Diretor sira atu prosesu, sira sei projeta orsamentu hamutuk hala’o treinamentu sira presiza iha fasilidades naton hodi hala’o aktividades sira refere.

Iha tempu hanesan aprezentasaun husi Judite Dias Ximenes OPMT no Alola Foundation  liu husi ninia intervesaun hato’o ba partisipantes sira katak, enkuadramentu Feto sira fó nia  partisipasaun ba kandidatura Xefe Aldeia, Suku no Administrador Postu ne’ebé hetan partisipasaun feto menus liu to’o nasionál kompara ho Mane. Feto asume kargu sei pursentu kiik maioria mane sira mak okupa kargus importantes maske polítika Governu nian oinsá buka promove igualdade jéneru tanba seidauk iha balansu ida di’ak entre feto no mane iha Timor-Leste.

“Liu husi organizasaun Rede Feto Timor-Leste hato’o ninia submisaun pareser ida ba Parlamentu Nasional,  Governu mós iha vontade  konsidera asuntu igualdade jéneru ho inkluzaun sosial presiza tau osan boot maibé iha provas, difikuldades iha Munisípiu sira tanba, Administrador sira aprezenta mai ami katak, orsamentu iha maibé atu ezekuta rekusu umanu laiha, entaun ninia implementasaun la la’o. Nune’e ba ninia implementasaun presiza koopera malu tanba Rede Feto iha rekusu umanu, fasilidades sei iha manual  maibé naton atu uza ba prosesa aktividades iha baze tuir planu ne’ebé ita hakarak”,

esplika Zelia Fernandes Prezidente Konselu Rede Feto.

Sekretaria Ezekutiva SKFP, Maria da Costa Oliveira iha ninia intevensaun ba iha enkontru ne’e hateten, Feto sira nia partisipasaun polítika menus liu tanba komprova  ho kandidatura  xefe suku hodi ba kompete eleisaun, suku iha atus haat resin, Feto sira aten brani ba kompete iha Eleisaun rua nulu resin deit, aldeias iha rihun rua resin Feto sira ba kompete neen nulu hanesan ne’e. Ba Feto sira iha baze laiha koñesimentu ba polítika iha nasionál atu tun na baze halo sosializasaun kona-ba polítika laiha osan atu fasilita ita ba hala’o prosesu ne’e.

Entretantu haklean Sekretária Ezekutiva SKFP, feto mós bele kaer kargu xefe Aldeia, Suku no Administrador Postu maibé Mane mak sei domina liu, Feto Parlamentar iha, PNTL iha maibé seidauk suporta malu iha tempu Eleisaun inklui orsamentu ba Feto sira, iha antes durante pre vizualizasaun no hare ba obstakulu ka dezafius ba Feto sira nia dezenvolvimentu ba partisipasaun polítika Estadu ho Instituisaun relevante tenke kria mekanismu ba servisu ne’ebé integradu li-liu ba Feto sira nia partisipasaun másimu iha iha vida polítika. Maibé Feto sira Parlamentar tenke sai promotora ba promove Feto sira li-liu konsidera organizasaun Feto tau planu ba orsamentu anual jeral Estadu hodi fasilita Feto sira nia aktividades atu hala’o rutina iha baze.

Asuntu ne’e diskute partisipasaun feto iha partidu polítiku, instituisaun sira hodi promove feto hodi asegura efetivamente, livre husi formas diskriminativas no feto ninia partisipasaun másimu ba iha dezenvolvimentu nasionál, liu husi advokasia no kapasitasaun ba feto.

Sekretariadu KFP ninia partisipasaun ne’ebé reprezenta husi Sekretária Ezekutiva SKFP, Maria da Costa Oliveira akompaña husi Xefe departamentu Finansa, Crisódia reprezenta partisipa iha enkontru Rede Feto ho parseirus hala’o diskusaun kona-ba orsamentu empoderamentu ba Feto iha Eleisaun Parlamentar 2023, iha sesta feira, (17/02/2023) iha salaun Margarida Paulo Soares, Rede Feto.